اکثر دانش‌آموزان در اولویت بندی کارهای خود مشکل دارند و به همین دلیل نمی‌توانند، برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان خود بنویسند. ماتریس آیزنهاور یک ابزار مدیریت انجام کارها است که به شما کمک می‌کند وظایف را بر اساس فوریت و اهمیت سازماندهی و اولویت بندی کنید. با استفاده از این ابزار، وظایف خود را بر اساس دروسی که ابتدا باید مطالعه نمایید، درس‌هایی که بعداً مطالعه می‌کنید و مباحثی که حذف می‌کنید به چهار کادر تقسیم می‌نمایید. در این بخش، نحوه راه اندازی یک ماتریس آیزنهاور و ارائه نکاتی برای اولویت بندی مطالعاتتان توضیح خواهیم داد.
تهیه فهرست دروسی که باید خوانده شود اولین قدم برای انجام مدیریت دروس به سبک ماتریکس ایزنهاور است. اما چگونه تعیین می‌کنید وقتی زمان کافی برای مطالعه همه دروس در یک روز ندارید. با اولویت بندی موثر، می‌توانید بهره وری خود را افزایش دهید و اطمینان حاصل کنید که فوری‌ترین وظایف شما مورد توجه قرار می‌گیرند. دانش‌آموزان به کمک این روش می‌توانند بهترین برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان را داشته باشند.
ماتریس آیزنهاور ابزاری برای مدیریت وظایف است که به شما کمک می‌کند بین درس‌های مهم، ضروری با کم اهمیت تمایز قائل شوید تا بتوانید مطالعه عالی در کمترین زمان حین طول روز داشته باشید. در این مقاله، نحوه راه اندازی ماتریس آیزنهاور و ارائه نکاتی برای اولویت بندی و برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان دروس خود را توضیح خواهیم داد.
ماتریس آیزنهاور چیست و چگونه در نوشتن برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان به ما کمک می‌کند؟
ماتریس آیزنهاور راهی برای سازماندهی و نوشتن برنامه مطالعاتی برای آزمون تیزهوشان بر اساس فوریت و اهمیت است، بنابراین می‌توانید به طور موثر مهمترین دروس خود را جهت مطالعه اولویت بندی کنید.
دوایت دی. آیزنهاور سی و چهارمین رئیس جمهور ایالات متحده و یک ژنرال پنج ستاره در طول جنگ جهانی دوم بود که ایده‌ای را ارائه کرد. بعدها این تئوری به ماتریکس آیزنهاور منتهی شد. در یک سخنرانی در سال 1954، آیزنهاور به نقل از یک رئیس دانشگاه ناشناس گفت: «من دو نوع مشکل دارم، مشکل فوری و مشکل مهم. مشکل فوری مهم نیست، و مشکل مهم هرگز فوری نیست.» منظور او از این حرف این بود که هر چیزی جایگاه خود را دارد. ما از این روش استفاده می‌کنیم تا بتوانیم بهترین برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان را بنویسیم.
ماتریس آیزنهاور با نام‌های ماتریس مدیریت زمان، جعبه آیزنهاور نیز شناخته می‌شود. این ابزار به شما کمک می‌کند وظایف و دروس خود را به چهار دسته تقسیم کنید:
کارهایی که ابتدا انجام می‌دهید، کارهایی که بعداً برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان می‌کنید، کارهایی که محول می‌کنید و کارهایی که حذف می‌نمایید.
چگونه بین دروس فوری و مهم تمایز قائل شویم و بتوانیم بهترین برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان را بنویسیم:
ممکن است فوری و مهم کلمات مشابهی به نظر برسند، اما هنگام تجزیه و تحلیل آنها بر اساس اصل آیزنهاور، تفاوت بین این دو بسیار مهم است. تمایز بین فوری و مهم در ماتریس آیزنهاور می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید که کدام دروس را باید زودتر مطالعه و کدام را بهتر است در روز دیگر بخوانید.
دروس فوری نیاز به توجه فوری شما دارند. وقتی درسی را باید فوری مطالعه کنید، یعنی باید همین امروز این کار را انجام دهید و اگر این فعالیت را در یک جدول زمانی مشخص انجام ندهید، عواقب واضحی دارد. این‌ها کارهایی هستند که نمی‌توانید از آنها اجتناب کنید، و هر چه بیشتر این کارها را به تعویق بیندازید، احتمالاً استرس بیشتری برای امتحانات و آزمون تیزهوشان تجربه خواهید کرد که می تواند منجر به فرسودگی و بی اهمیتی در دراز مدت شود.
نمونه‌هایی از مطالعه دروس فوری در همان روز:
1) مطالعه دروس تخصصی مانند ریاضی، فیزیک و شیمی در روز تدریس و حل برخی از تمارین جهت تثبیت شدن اطلاعات در ذهن.
2) مطالعه جزئی دروسی که فردا امتحان دارید زیرا قبلا طبق برنامه مطالعه کرده‌اید و تنها کافی است مطالب را یک با مرور نمایید.
3) تکالیفی و مواردی از همین قبیل که باید فردا تحویل دهیم.
مطالعه دروس مهم ممکن است نیاز به توجه فوری نداشته باشند، اما یادتان باشد همین موارد هستند که به شما کمک می‌کنند تا به اهداف بلندمدت خود مانند قبولی در آزمون تیزهوشان برسید. فقط به این دلیل که این وظایف کمتر فوریت دارند به این معنی نیست که اهمیتی ندارند.
نمونه هایی از وظایف مهم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
انجام تکالیف درس ریاضی که باید چند روز دیگر تحویل دهیم.
دروسی که باید حتما در طی هفته با برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان مطالعه نماییم.
دروسی که اخر هفته امتحان داریم و باید خودمان را برایشان آماده نماییم.
هنگامی که می دانید چگونه بین دروس ضروری و مهم تمایز قائل شوید، می‌توانید درس‌های خود را به چهار ربع ماتریس آیزنهاور تقسیم کنید.
چهار ربع ماتریس آیزنهاور برای نوشتن یک برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان
لیست دروسی که باید مطالعه نمایید ممکن است زیاد و خسته کننده به نظر برسد، اما هدف ما این است که این درس‌ها را را یکی یکی پشت سر گذاشته و آنها را بر اساس این چهار ربع جدا نماییم. هنگامی که می‌توانید دروس خود را در دسته بندی‌های تعیین شده ببینید، می‌توانید آنها را زمان بندی و مهمترین کار خود را انجام دهید.
ربع 1: انجام دهید(قسمت سبز رنگ)
ربع اول، ربع «انجام» است، و این جایی است که هر کار فوری و مهم را انجام می‌دهید. وقتی کاری را در لیست کارهای خود می‌بینید که باید امروز انجام شود. مواردی که باید در ربع یک قرار گیرند را بالا خدمتتون توضیح دادیم
ربع 2: برنامه ریزی(قسمت نارنجی رنگ)
ربع دوم، ربع «برنامه» است، و این جایی است که شما وظایفی را که فوری نیستند اما همچنان مهم هستند، قرار می‌دهید. از آنجایی که این وظایف بر اهداف بلندمدت شما تأثیر می‌گذارد، اما نیازی به انجام فوری ندارند، می‌توانید این وظایف را برای روزهای بعد انجام دهید. شما بلافاصله پس از انجام وظایف در ربع اول با این وظایف رو به رو می‌شوید. شما می‌توانید از نکات مدیریت زمان مختلف برای مطالعه دروس در این ربع استفاده کنید.
ربع 3: وکالت
ربع سوم، ربع «نماینده» و این جایی است که شما وظایفی را که فوری اند، اما مهم نیستند، باید قرار دهید. این مورد به شما کمک می‌نماید تا بهترین مدیریت زمان را جهت نوشتن برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان اعمال نمایید. این وظایف باید اکنون تکمیل شوند، اما بر اهداف بلند مدت شما تأثیری ندارند. مثلا هدف اصلی شما قبولی در آزمون تیزهوشان است و روز یکشنبه آزمون ریاضی دارید. امروز شنبه است و باید به کلاس شنا بروید اما چون درس ریاضی در راستای اهدافتان است پس نرفتن به کلاس شنا نباید برای شما اولویت داشته باشد. همانطور که همه می‌دانیم اولویت ما باید کسب نمره عالی در آزمون یکشنبه باشد. البته این در حالتی است که بنا به یک مشکلی نتوانستید دروس ریلضی را تمرین نمایید.
ربع 4: حذف
هنگامی که فهرست کارهای خود را مرور کردید و وظایفی را به سه ربع اول اضافه کردید، متوجه خواهید شد که تعداد کمی از کارها باقی مانده است. کارهای باقی مانده کارهایی هستند که جز دو گروه فوری و مهم نبودند. این حواس‌پرتی‌های بدون اهمیت و غیر لازم به سادگی مانع رسیدن شما به اهدافتان می‌شوند. این موارد باقیمانده را در لیست کارهای خود در ربع چهارم، که ربع «حذف» است، قرار دهید. مثلا انجام بازی‌های کامپیوتری و موارد دیگر. نوشتن این موارد سبب می‌شود تا اهدافتان در ذهن شما مهمتر جلوه کنند.
چگونه باید از این ماتریکس جهت نوشتن برنامه مطالعاتی برای تیزهوشان استفاده کنیم:
در اولین قدم باید دروسی که در هر روز باید مطالعه نمایید را بررسی کنید. برای هر روز یم ماتریکس مشخص می‌کنید به گونه‌ای که در بالای هر برگه تاریخ همان روز ثبت شود. از چهار رنگ مطرح شده استفاده می‌نمایید و کارهای خودتان را ثبت می‌کنید. بیایید با یک مثال توضیح دهیم:
فرض کنید امسال ما دروس پیام‌های آسمان، مطالعات، فارسی، ریاضی و علوم داریم. در اولین قدم بعد از مشخص کردن درس‌ها باید برنامه آموزشی که مدرسه به ماداده را بررسی کنیم. مثلا در روز شنبه برنامه آموزشی ما ریاضی، علوم، ادبیات است.
یادتان باشد در یک برنامه درسی خوب دروس تخصصی باید در روز آموزش مطالعه شوند. منظور از روز آموزش یعنی همان روز. پس چون ما شنبه آموزش درس ریاضی و علوم داریم برای تثبیت درس این دو را در قسمت مطالعه فوری در همان روز قرار می‌دهیم. یادتان باشد هر پارت مطالعاتی نباید بیش از 45 دقیقه الی یک ساعت باشد زیرا بعد از گذشت این مدت ذهن دچار کاهش تمرکز شدید می‌شود. بهتر است بعد از آن 15 الی 20 دقیقه به ذهنتان استراحت دهید و پارت دیگر را شروع نمایید. بعد از آن اگر روز درس ریاضی شما در برنامه مطالعاتی سه شنبه باشد روز دوشنبه تنها کافیست تکالیف را بررسی نمایید. پس برای روز دوشنبه درس ریاضی حکم یک درس مهم را برایتان دارد نه فوری.
برای آمادگی جهت آزمون‌های خودتان سعی کنید دروسی که آزمون دارید را چند روز در هفته حکم درس مهم قرار دهید تا مطالعه صورا پذیرد. من خودم از این روش برای منظم شدن مطالعاتم استفاده کردم و واقعا تاثیر بسزایی در پایه دوم و سوم دبیرستان برایم داشت. زیرا با این کار دروس مهم و فوری از هم تفکیک می‌شوند. یادتان باشد هم دروس تخصصی و هم دروس عمومی جز وظایف ویژه و مهم هستند.
